Bon Anniversaire, Tour Eiffel!

Wie aan Parijs denkt, denkt aan de Eiffeltoren. Het stalen monument dat boven de lichtstad uittorent, maar ook verkrijgbaar is in handige pocketvorm als souvenir. Dit jaar is een belangrijk jaar voor de Eiffeltoren, het viert zijn 125ste verjaardag!

De Eiffeltoren werd gebouwd als attractie voor de 10de wereldtentoonstelling van 1889 in Parijs. Een zeer belangrijk jaar voor Frankrijk, want 100 jaar eerder werd de Bastille bestormd en begon de Franse Revolutie. Er werd dan ook een reconstructie van de Bastille gemaakt, die tijdens de tentoonstelling diende als balzaal. De Eiffeltoren stond dan symbool voor de Franse technologische vooruitgang.

Van verzet tot zendmast

De Parijzenaars zagen het niet zo zitten om een gigantisch smeedijzeren bouwwerk in hun achtertuin te zien staan en er ontstond veel protest tegen de bouw van de Eiffeltoren. Een stalen constructie hoorde immers niet tussen de architectonische pracht en praal van de historische stad. Toch werd doorgegaan met de bouw ervan, die duurde van 1887 tot 1889. De oorspronkelijke bedoeling was om de Eiffeltoren twintig jaar na de wereldtentoonstelling weer af te breken, maar dankzij de prachtige uitvinding radio kon de toren blijven staan. Het bleek een goede zendmast te zijn. Tegenwoordig vinden de Fransen het niet meer zo erg dat die eens zo afgrijselijke toren er staat. Het is hét symbool geworden van de stad en dus niet meer weg te denken uit het straatbeeld. Denk daarbij ook aan de horden toeristen die jaarlijks de stad bezoeken dankzij het monument.

Eiffel en co.

De belangrijkste persoon achter de Eiffeltoren was, uiteraard, niemand minder dan Gustav Eiffel. Hoewel Eiffel zich meer toelegde op bruggen, vooral spoorbruggen, wordt de Eiffeltoren nog steeds als zijn ultieme meesterwerk gezien. Hij kreeg er dan ook het Legion d'honneur voor, de hoogste en belangrijkste Franse onderscheiding voor moed of verdienste dat je kan krijgen. Natuurlijk werkten nog andere mensen mee aan de constructie. Waaronder de ingenieurs Maurice Koechlin en Émile Nouguier. Tevens werkten er 250 staalarbeiders mee aan het bouwen van de Eiffeltoren. Het opmerkelijke is dat geen enkele arbeider omkwam tijdens de bouw.. Het bouwwerk zelf bestaat uit 18.038 smeedijzeren stukken die afzonderlijk werden ontworpen door vijftig ingenieurs om de juiste vorm te verkrijgen. Er zitten 2,5 miljoen klinknagels in de Eiffeltoren, waarvan slechts 1.050.846 op de bouwplaats zelf zijn aangebracht. Dat wil dus zeggen dat meer dan de helft van de 2,5 miljoen klinknagels in fabrieken werden aangebracht.

En toen?

De Eiffeltoren werd op 31 maart 1889 officieel ingehuldigd en op 6 mei geopend voor bezoekers. De toren was immens populair, maar na de wereldtentoonstelling daalde die belangstelling al snel. Die daling van bezoekers zorgde voor enige onzekerheid over het verdere bestaan van de toren. Op 31 december 1909 verliep immers de vergunning en het zag er naar uit dat het monument afgebroken zou worden. Dat gebeurde gelukkig niet en in 1937 onderging de Eiffeltoren een make-over. Ouderwetse decoratie werd verwijderd en er kwam nieuwe verlichting over de gehele toren. Pas vanaf de jaren '60 kwam de belangstelling terug. Het internationaal toerisme in Parijs steeg en dat had positieve gevolgen voor de toren, nieuwe renovatie was dus nodig. In de jaren '70 groeide de Eiffeltoren uiteindelijk uit tot wereldberoemd monument en bekendste symbool van Parijs.

Le Saviez-Vous (Wist je dat?)

1. Gustav Eiffel bouwde ook het ijzeren geraamte van het Vrijheidsbeeld in New York. Het Vrijheidsbeeld was een geschenk van Frankrijk aan de Verenigde Staten van Amerika ter ere van het eeuwfeest van de Onafhankelijkheidsverklaring en als teken van vriendschap. Op de versie in New York staat de datum van de Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring (4 juli 1776), terwijl op het kopie in Parijs, vlakbij de Eiffeltoren, zowel de datum van de Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring als de datum van de Franse revolutie (14 juli 1789) afgebeeld staan 

2. Hoewel er tijdens de bouw van de Eiffeltoren geen enkel van de 250 metaalarbeiders omkwam, is er toch eentje gestorven. Hij beklom buiten zijn werktijd met zijn verloofde de toren en is toen verongelukt.

3. In 1944 ontsnapte de Eiffeltoren aan brandstichting. Dat werd opgeëist door de Duitse Wehrmacht.

4. Er staan 72 namen in gouden letters op de eerste verdieping van de Eiffeltoren. Het zijn allemaal namen van wetenschappers, ingenieurs en andere notabelen die hebben meegewerkt met Eiffel.

5. De eerste Parijs-Dakar rally, op 26 december 1978, begon aan de voet van de Eiffeltoren.

6. De Eiffeltoren is 324meter hoog en heeft drie verdiepingen en een antenne. Er zijn 1665 treden, maar de laatste verdieping is niet via trap bereikbaar. Gelukkig is er nog een lift. Het gewicht van de toren bedraagt 7300 ton inclusief de vier betonnen voetstukken als fundering. 

'Geschreven door Lynn als 'Openingsartikel'' voor 'De Ark van Jean-Marc' op zondag 30 maart 2014'