Baby’s die minder slapen hebben een grotere kans op autisme. Of is het andersom?

Volgens een Australisch onderzoek zouden baby’s die ’s nachts langer en beter slapen minder kans hebben op ‘autistische trekjes’.

In het onderzoek dat op 11 mei 2025 werd gepubliceerd werden 1074 moeder-kindparen gevolgd vanaf de geboorte van het kind tot hun elfde. Op zes en twaalf maanden werden slaappatronen onderzocht, op twee en vier jaar werd gekeken naar kenmerken van autisme en op elf jaar naar een eventuele diagnose. Uit de onderzoeken bleek dat baby’s die op zes maanden een uurtje meer slaap hadden 4 procent minder autistische kenmerken hadden wanneer ze twee en vier waren. Ook wanneer de baby’s vijf minuten later insliepen dan gemiddeld, bleken ze 1.5 procent meer kans te hebben op de zogenaamde autistische trekjes en 8 procent meer kans op een uiteindelijke diagnose. Opmerkelijk aan dit onderzoek is dat ze een groep pasgeborenen uit de algemene bevolking volgden en dus niet kinderen die sowieso al een verhoogde kans hadden op autisme, zoals kinderen met een broer of zus met de diagnose.

De conclusie dat minder slaap autisme zou veroorzaken kan weliswaar niet getrokken worden. Het is bekend dat mensen en kinderen met autisme vaker slaapproblemen hebben, dus de resultaten uit dit onderzoek zouden geen verrassing mogen zijn. Wel kan het helpen in het sneller signaleren of er meer ondersteuning nodig is. Slaappatronen alleen zeggen niks over een eventueel latere autismediagnose, maar kunnen wel een deel zijn van een compleet beeld.

Tot slot heb ik nog een bedenking. Het is goed dat er allerlei manieren gezocht worden om autisme en andere neurodivergenties sneller te ontdekken. Toch vraag ik me af of de maatschappij daar klaar voor is. Velen beweren nu al dat het niet kan dat er zoveel mensen ineens een diagnose krijgen, wat gaat dat worden wanneer het nog sneller gaat? Het kan dat er uiteindelijk een plafond bereikt wordt en iedereen die iets heeft gediagnosticeerd is. Wat als ze dan nog steeds gediscrimineerd worden of niet de juiste begeleiding krijgen? Ik geloof dat een mentaliteitsverandering in onze maatschappij zowat net zo belangrijk is als snel diagnoses kunnen stellen. We leven tenslotte in een neurodiverse wereld, geen enkel brein is hetzelfde en niemand past in één en hetzelfde hokje.

© Lynn V.H.

 

Begrippenlijst:

Autisme: Een neurologische ontwikkelingsstoornis met als veelvoorkomende kenmerken prikkelgevoeligheid, moeilijkheden met veranderingen, zwart-wit denken, sociaal onhandig zijn en een sterke behoefte naar duidelijkheid.

Neurodivergentie: Een overkoepelende term voor mensen met hersenen die anders werken dan de heersende norm.

Neurodiversiteit: Een term voor de diversiteit in breinwerking in onze maatschappij te duiden. Het brengt neurodivergente en neurotypische mensen samen.

Geraadpleegde bronnen:

Stiru, A. (2025, 13 mei). Baby’s die ‘s nachts minder slapen, hebben grotere kans op autisme. scientias.nl. Geraadpleegd op 19 mei 2025, van https://scientias.nl/babys-die-s-nachts-minder-slapen-hebben-grotere-kans-op-autisme/

(2025, 12 mei). Babies who sleep less are more likely to grow up with autistic traits. Scimex.org. Geraadpleegd op 19 mei 2025, van https://www.scimex.org/newsfeed/babies-who-sleep-less-are-more-likely-to-grow-up-with-autistic-traits

Zaynab, M. (2025, 11 mei). Infant sleep characteristics in children with autism spectrum disorder: a population-derived Australian birth cohort study. BJM.com. Geraadpleegd op 19 mei 2025, van https://adc.bmj.com/content/110/6/471

Slaapproblemen bij kinderen met autisme. Autismejongekind.nl. Geraadpleegd op 19 mei 2025, van https://www.autismejongekind.nl/professionals/interventie-bij-een-vermoeden-van-autisme/interventiedomeinen/kindgerichte-doelen-bij-interventie-van-autisme/slaapproblemen-bij-kinderen-met-autisme/