This is Spartaah..euh, Americaah!

Bekende uitspraken, bekende beelden en bekende geschiedenissen. Veel mensen kennen stukken van hun geschiedenis dankzij historische films, maar zijn die geschiedenissen dan wel correct? Wanneer een historische film correct is, wordt het een documentaire genoemd. De fouten in ‘historische’ films zijn vaak opzettelijk, anders is het maar saai. In ‘300’ bijvoorbeeld zijn ongelofelijke aspecten toegevoegd, zoals een schild dat wordt gebruikt als een frisbee. In een documentaire zou er op gewezen worden dat zo’n schild nogal zwaar is en te groot, vooral een Spartaans schild dat diende om volledig achter te verschuilen.

We gaan het niet hebben over fouten zoals een moderne kraan die opeens opduikt achter de muren van Troje in ‘Troy’ of een gasfles onder een kar in ‘The Gladiator’, maar over iets diepere en meer betekenisvolle ‘fouten’. Zoals de fouten tegen tijd en personages. Vaak wordt een film later of vroeger gesitueerd dan dat de personages geleefd hebben. Een voorbeeld daarvan is ‘The Gladiator’ dat rond 180 v.C. tijdens de winter begint. Je ziet dat keizer Marcus Aurelius vermoord wordt door zijn zoon Commodus. In werkelijkheid werd Marcus Aurelius geveld door uitputting van de vele oorlogen en ouderdom,  stierf hij op 17 maart 180 v.C. en stelde Commodus als zijn opvolger aan. Niet echt spannend en intrigevol dus. 

Fouten tegen personages komen ook vaak voor. Commodus in de film ’Gladiator’ is een relatief knappe jongeling, gespeeld door Joaquin Phoenix. De echte Commodus had jammer genoeg niet dezelfde looks. Vergelijk zelf:

Commodus, zoals hij echt was.

Joaquin Phoenix, die Commodus in 'Gladiator speelt.

Een minder opvallende en ook minder ‘storende’ fout is de fout tegen taal. Ik geloof niet dat de Egyptische koningin Cleopatra, de Spartaanse krijgsheer Leonidas, de Romeinse Keizer Marcus Aurelius en de vele verschillende andere historische figuren allemaal Engels praatten, Amerikaans Engels dan nog. Als er één ding goed is aan de film ‘Inglorious Bastards’ is dat ieder zijn eigen taal spreekt. De Fransen spreken Frans, de Duitsers Duits en Engels met haar op, etc. Ik kan me voorstellen dat de Hollywoodproducers het moeilijk vinden om hun acteurs Oud Grieks of Latijn te laten spreken en om eerlijk te zijn, ik zou zo’n film precies niet graag zien.

Ten slotte heb je een fout die minder opvalt, maar wel degelijk aanwezig is. Amerikanen zijn patriottisch, dat wisten we al. Dat laten ze dan ook op elke manier zien en in elke film. Zelfs in films over Griekse veldslagen, zoals ‘300’. Aan de ene kant heb je de Spartanen, een sterk,  trots en beschaafd volk. Spartanen die vechten voor hun land en geloven de  Griekse wereld te helpen door te tegenstanders te verslaan. Een beetje zoals de Amerikanen die geloven dat zij de heren der beschaving en de redders van de wereld zijn.  Aan de andere kant staan de Perzen, die afkomstig zijn van het land dat nu Iran genoemd wordt en naast Irak ligt. Een zogenaamd barbaars volk, met rare en voor de Spartanen belachelijke tradities. De grootste dreiging voor het trotse Griekenland. Net  zoals Irak de grootste ‘dreiging’ was voor de Amerikanen met een cultuur dat de Amerikanen niet begrijpen.  Terwijl de Spartaanse helden afgebeeld worden als sterke, stoere krijgers zien we de Perzen als idioten in belachelijke plunjes. Amerika versus Irak, door de ogen van een Amerikaanse regisseur achter een mist van geschiedenis verborgen.

Je vraagt je waarschijnlijk af waarom ze die fouten gebruiken. ‘Saaie’ documentaires die de feiten hanteren komen niet in bioscoopzalen en worden niet aan de lopende band verkocht in de winkels. Films met stoere actiescènes, knappe personages en ongelofelijke decors brengen geld op, dat is wat wij willen zien en dat is wat zij zullen maken.

Maar laat ons het toch vanuit een positief oogpunt zien. Dankzij die films komen Cleopatra, Marcus Aurelius, Commodus, Leonidas en dergelijke buiten school en buiten ‘saaie’ documentaires en boeken aan bod en kunnen we een beter beeld vormen bij de verschillende mythes, zoals de minotaurus. We gaan geschiedenis dus eindelijk leuk vinden!

(Geschreven door Miss_AngelOfFire in 'De Ark Van Jean-Marc' op 16 september 2012)